Linde (Tilia L.)
Relevante planteninfo
Inheemse, middelgrote, heldergroene boom met een grote gesloten kroon, hartvormige bladeren en een grijsgroene bast. Blad is hartvormig, enkelvoudig en gezaagd. Bloei in juni dmv geurende geelwitte bloesem met schutblad. Vanaf september vruchten- nootjes. Bladverliezend.
Inhoudsstoffen (bloesem en schutblad): slijmstoffen (vrnl in schutblad), looistoffen, flavonoïden, etherische olie, en meer.
Lindefamilie: er zijn verschillende soorten zoals Tilia platyphyllos Scop. of zomerlinde en Tilia cordata Mill. of winterlinde van elkaar te onderscheiden door de kleur van de beharing onderaan het blad thv van de nerf. Ook de Hollandse linde, één van de vele kruisingen, komt hier voor.
Oorspronkelijk inheems, vaak ook aangeplant. Het verschil tussen wilde en ingeburgerde bomen is moeilijk vast te stellen.
Eetbaarheid
Alles is eetbaar.
Zoetgeurende bloesem in juni – juli voor honing, wijn, likeur, siroop, nagerechten of om te drogen voor thee (ongeveer 1 jaar houdbaar).
Het jonge, verse lindeblad is bruikbaar voor een salade of als spinazie, wat momenteel nog gedaan wordt in Griekenland.
Bloemknoppen kunnen in mei al gebruikt worden om rauw te eten, of verwerkt te worden als meel.
Jonge zaden kunnen als kappertjes verwerkt worden. Men kan er ook een olie uit winnen.
Zomerlinde en winterlinde kunnen beiden gebruikt worden. De zomerlinde is zachter van smaak.
Volksgeneeskunde
Zowel de bloemen als het spinthout zijn al decennia lang gebruikt. Vooral gekend voor de zweetdrijvende en rustgevende werking. Ook omwille van de slijmstoffen te gebruiken bij verkoudheden en griepachtige toestanden. De bast werd vroeger gebruikt bij blaasontstekingen.
Bast werd ook gebruikt voor beeldhouwwerk
Gebruik in huidige planten-geneeskunde
Breed en veilig toepassingsgebied, beperkte contra-indicaties gekend. Zowel de bloesem van de winterlinde als van de zomerlinde of kruisingen zijn geneeskrachtig.
Bloesem vooral te gebruiken als thee is zweetdrijvend en urineafdrijvend. Hierdoor kunnen ze de elektrolytenbalans verstoren (met andere woorden: opletten in combinatie met medicatie die hier ook op werkt zoals hartmedicatie en diuretica. Ook ideaal om luchtwegenklachten te verminderen (slijmstoffen). Hierbij de thee niet verwarmen boven dan 40°C. Is ook kalmerend (vooral slaapbevorderend) en goed te gebruiken voor kinderen.
Te gebruiken als infuus, tinctuur, gemmopreparaat en ook goed combineerbaar met andere kruiden (vlier, tijm, kamille,…)
Uitwendig ook te gebruiken als compres of als hydrolaat. Werkt verzachtend op de huid.
Weetje
De linde werd gedurende de geschiedenis vereerd als heilige boom. In tal van Vlaamse dorpen is nog een oeroude linde te vinden, waar het dorpsleven zich afspeelde als boom van gerechtigheid en liefde. Het dichte bladerdek als schaduw, het hartvormig blad als symboliek voor de liefde en de welriekende bloesem als symbool van vruchtbaarheid en kalmte.
